ئێوارەی 19ی دیسەمبەر شارو شارۆچکەکانی ئیدارەی راپەڕین خۆپیشاندانی بەخۆوە بینی. خۆپیشاندانەکان لەشاری رانیە توندوتیژیان لێکەوتەوە، دو خۆپیشاندەر شەهیدبون‌و هەشتاو پێنج کەسی تر برینداربون. برایەکی شەهید بەشیر دەڵێت “گەورەترین ئارەزوی بەشیر یاری تۆپی پێ بو. داخم ناچێت شەهید بو، نەیتوانی یاری کلاسیکۆ ببینێت”.
ئا: ئارام قادر حەمەسور
لەخۆپیشاندانەکانی رانیەدا دو کەس بەناوەکانی “بەشیر ئیسماعیل”و “محەمەد تەها” شەهیدبون. بەشیر تەمەنی شازدە ساڵ‌و خوێندکاری پۆلی یازدە بو. محەمەدیش خوێندکاری زانکۆ بو. کردار برای شەهید بەشیر بەئاوێنەی راگەیاند “بەشیری برام کوڕێکی هێمن بو، گەورەترین ئارەزوی یاری تۆپی پێ بو، چاوەڕوانی یاری بەرشەو ریال بو، بەداخەوە شەهید کراو نەیتوانی یاری کلاسیکۆ ببینێت”.
وتیشی “بەشیر هاندەری بارشەلۆنە بو، بۆیە کافتریاو هاندەران لەڕانیە رۆژی یاری کلاسیکۆ بونە هاندەری بارشەلۆنە لەبەر خۆشەویستی بۆ شەهید بەشیر”.
کردار باس لەوە دەکات کە ئیسماعیل، باوکی شەهید بەشیر وتویەتی هیوادارم خوێنی کوڕەکەم ببێتە هۆی خۆشگوزەرانی‌و خوێنی کەسی تر نەڕژێت. سەبارەت بەسکاڵا تۆمارکردن، عومەر مامی شەهید بەشیر بەئاوێنەی راگەیاند “سکاڵامان تۆمارنەکردوەو جارێ سکاڵاش تۆمار ناکەین لەسەر کەس”.
م. هیوا ئەحمەد کە خزمی دو شەهیدەکەو ئەندامی لیژنەی هێورکردنەوەی ئاڵۆزیەکانی رانیەیە، سەبارەت بە‌بەشیر وتی “ئەو خوێندکارێکی زیرەک‌و خۆشەویست بو، ئارەزوی لەپەرستاری بو لەداهاتودا تا خزمەتی نیشتمان بکات”.
وتیشی ” ئاکار برای شەهید بەشیر پێشمەرگە بو ئەو رۆژە لەدەوامی خۆی بو، بەڵام بەداخەوە لێرە بەشیری برای شەهیدکرا”.
محەمەد تەها، شەهیدێکی تری خۆپیشاندانەکانی رانیە بو. شەهید محەمەد خوێندکاری زانکۆ بو، هاوڕێکانی بەکوڕێکی روخۆش‌و رەوشتبەرز وەسفی دەکەن‌و بەداخن لەوەی کە نەیتوانی زانکۆ تەواو بکات. هاوڕێیەکی شەهید محەمەد لە‌تۆڕی کۆمەڵایەتی فەیسبوک دەبارەی شەهیدکردنی ئەو نوسیویەتی “ئێمە کوردستان‌و کوردایەتیمان خۆشدەوێت، بەڵام کارێکتان کردوە رقمان لەکوردستان بێت”.
م. هیوا ئەحمەد لەبارەی شەهید محەمەد تەها وتی “محەمەد لەدایکبوی ساڵی ١٩٩٧ بو، یەکەم رۆژی دەوامی بو لەزانکۆی راپەڕین، تازە وەرگیرابو لەبەشی فیزیا، لەهەمانکاتدا لەکۆیەش لەبەشی شیکاری نەخۆشیەکان وەرگیرابوو، بەڵام ئەو زیاتر حەزی کرد لەڕانیە بخوێنێت، بۆیە بڕیاریدا لەبەشی فیزیا بخوێنێت، تەنها یەک رۆژ دەوامی کرد بۆ رۆژی دوەم ئەو کارەساتە گەورەی بەسەرهات”.
وتیشی “کوڕێکی هێمن‌و لەسەرخۆ بوو، دڵی هیچ کەسێکی نەشکاندوە زۆر بەڕەوشت بو، گەنجێکی زۆر جوان بو، حەزی دەکرد بەردەوام هاوکاری خزم وکەس‌و کار‌و هاوڕێکانی بکات، وەک هەر رۆژێکی تر ئاسایی بو لە‌ژیانیدا‌و لەگەڵ ئامۆزایەکی سەردانی بازاڕیان کردوە‌و لە‌ئێوارەی 19ی دیسەمبەر لەشاری رانیە شەهیدبو”.
تا ئێستا کەسوکاری شەهیدو بریندارەکان سکاڵای یاساییان تۆمار نەکردوە. چالاکوانێکی مافەکانی مرۆڤیش لە‌دەڤەرەکە مەترسی نیشان دا ئەم روداوانە بەسوڵحی عەشایەری‌و دانیشتن لەگەڵ حزبەکان چارەبکرێن. رەگەز کەمال چالاکوانی مافەکانی مرۆڤ‌و هاوڕێکخەری رێکخراوی 17ی شوبات بۆ مافەکانی مرۆڤ بەئاوێنەی راگەیاند، خۆپیشاندان مافێکی سەرەتایی هاونیشتمانیانە بۆ داواکردنی ماف، رەگەز داواکار بو کەسوکاری شەهیدانی خۆپیشاندانەکەی رانیە وەک کەسوکاری شەهیدانی قەڵەم‌و شەهیدانی حەڤدەی شوبات لەدادگایەکی عادیلانە سکاڵا تۆمار بکەن، نەک بەسوڵحی عەشایەری بکەن. رەگەز بەئاوێنەی راگەیاند “ئێمە وەک رێکخراوی 17ی شوبات بۆ مافەکانی مرۆڤ، راپۆرتمان لەگەڵ رێکخراوی (سی پی جەی)و (هیومان رایتس ۆچ) بڵاوکردۆتەوە، پێشێلکاریەکانی هێزە ئەمنیەکانمان ئاشکراکردوەو گەیاندومانەتە پەرلەمانی سویدیش”.
ئیدارەی راپەڕین پێکهاتوە لەقەزاکانی رانیەو قەڵادزێ‌و ناحیەکانی حاجیاواو چوارقوڕنەو سەروچاوەو شکارتەو سەرکەپکان‌و ژاراوەو سەنگەسەرو هەڵشۆو هێرۆو ئیسێوە. ژمارەی دانیشتوانی لە400 هەزار کەس زیاترە. خۆپیشاندانەکانی 19 دیسەمبەرو دواتریش لەم ناوچەیەدا توندوتیژی لێکەوتەوە. پێشنیوەڕۆی 19ی دیسەمبەر خۆپیشاندانێکی هێمنانە کرا، دوای نیوەڕۆ خۆپیشاندانێکی تر کراو خۆپیشاندەران نزیک بونەوە لەکۆمیتەو مەڵبەندی یەکێتی، تەقە لەخۆپیشاندەران کراو دواتر خۆپیشاندەران کۆمیتەو مەڵبەندی یەکێتیان لەڕانیە سوتاند. خۆپیشاندەران بەرەو مەڵبەندی یەکگرتو روێشتن‌و مەڵبەندەکەیان سوتاند، دواتر لەلقی رانیەی پارتی دیموکرات نزیک بونەوەو تەقە لەخۆپیشاندەران کرا، دواتر لقی پارتیش سوتێندرا. رۆژی دواتر مەکۆی گۆڕان سوتێندراو مەڵبەندی کۆمەڵیش لەڕانیە هێرشی کرایەسەر. بەهەمانشێوە لە‌شارو شارۆچکەکانی ئیدارەی راپەڕین خۆپیشاندان کراو توندوتیژی لێکەوتەوە. لەقەڵادزێ بارەگای حیزبەکان سوتێندرا، لەحاجیاوا پێنج خۆپیشاندەر برینداربون.
تەها محەمەد وتەبێژی بەڕێوەبەرایەتی گشتی تەندروستی راپەڕین، بەئاوێنەی راگەیاند “لە ئەنجامی توندو تیژیەکاندا دو کەس گیانیان لەدەستداوە‌و هەشتاو پێنج کەسیش برینداربون. بەشێکی بریندارەکان لە‌هێزە ئەمنیەکانن”.
دەربارەی تەقەکردن لەخۆپیشاندەران لەسەر بارەگا حزبیەکانەوە، شوان رەسوڵ چالاکوانی مەدەنی بۆ ئاوێنە وتی “یەکەم دەزگای پیرۆز لەلای حزبی دەسەڵات لەهەرێمی کوردستان بریتیە لەبارەگا. واتا ئەو حزبانەی کە شەرعیەتی شۆڕشگێڕیان هەیە، گوایە بارەگاکانیان بەرهەمی خوێنی شەهیدانە کە تەنها بۆ فریودانی هاوڵاتیانە. بارەگانیان بوونەتە شوێنی پیلانگێڕی دژی هاوڵاتیان لەئێستادا. لەلایەکی ترەوە پیرۆزی بارەگا لای ئەو حزبانە بەشکۆی حزب دەزانرێت!”. گوتیشی “تا ئێستاش لەگەڵ خۆپیشاندانی هێمنانەین، بەڵام دەسەڵات گوێ ناگرێت”.
ئیدارەی راپەڕین شوێنێکی گرنگە بۆ یەکێتی نیشتمانی کوردستان، لەبەرئەوەی بەهەزاران شەهیدو بە‌دەیان هەزار پێشمەرگەی ئەم حزبەی لێیە. هەرچەندە باس لەوە دەکرێت کە ئەوەی لەڕانیە رویدا بەشێکی پەیوەستە بەململانێکانی کوتلەکانی یەکێتی خۆیەوەو گوایە کوتلەیەک خەڵکی لەدژی کوتلەیەکی تر هانداوە، بەڵام ئەم روداوانە لەم سنورە، هێنانی هێزی پێشمەرگە بۆ ناو شاری رانیەو دەوروبەری‌و دەسگیرکردنی زیاتر لەچل کەس زیانی بەئاستی جەماوەری یەکێتی گەیاندوە. هێرشکردنەسەر مەڵبەندو کۆمیتەکان بەڵگەی ئەم توڕەییەن لەیەکێتی. هەرچەندە پاش خۆپیشاندانەکان، هێزی پێشمەرگە بەچەکی قورسەوەو جوڵێندرا بۆناوچەکە ئەمەش توڕەبونی زیاتری لێکەوتەوە، بەڵام لەدوێنێوە “٢٥/١٢” بەهۆی کەمکردنەوەی هێزی سەربازی لەناو شارو شارۆچکەکان، ناوچەکە بەرەو ئارامی دەڕوات.
