هیوا عومەر:
كۆمیتەی ناوەندی حزبی شیوعی كوردستان لە دواین كۆبوونەوەی خۆی لە بەرواری 12ی تشرینی دووەمی 2018 لە بەیانێكدا بۆ رای گشتی رای گەیاند:
” بۆ چوارساڵی داهاتوو رۆڵی ئۆپۆزسیۆن دەبینین و چەندین بریاریش وەرگرا لە چوارچێوەی خۆئامادەكردن بۆ رۆڵبینینی كاریگەر وەك هێزێكی ئۆپۆزسیۆنی چەپی دیموكرات “.
ئەم هەڵوێستە لە چەندین لایەنەوە پرسیار و پرسی گرنگ دەوروژێنێت و پێویستی بە گفتوگۆ و تێگەیشنی تایبەت و راشكاو هەیە. هەرچەندە بە تێگەیشتنی من هەر لەسەرەتای نەوەدەكانەوە دەبوو حزبی شیوعی وەك ئۆپۆزسیۆن بمێنێتەوە و بەشداری هیچ كابینەیەك نەكات، بەڵام ئێستاش هەر گرنگە .
هەوڵدەدەم لەم وتارەدا تێگەیشتن لە بارەی بەشێك لەو پرسیارانە بدەم كە پێم وایە گرنگ و پێویستن وەك: بۆچی حزبی شیوعی لەم كات و ساتەدا ئەم بریارە دەدات؟ بەرهەڵستكار بوونی حزبی شیوعی دەبێت چۆن و بە چ شێوەیەك بێت ؟
لە دواین كۆنگرەی حزبی شیوعی پێش زیاتر لە دووساڵ بەروونی سروشتی دەسەڵات لە ڕوانگەی میتۆدی فیكری ماركسییەوە لە ڕاپۆرتی سیاسی و فیكری پەسەندكراوی كۆنگرە دەستنیشانكرا بە “دەسەڵاتێكی بۆرژوازی مشەخۆری پاشكۆ”. ئەم تەعبیرە ئاماژەیە بۆ دوو بابەتی گرنگ: یەكەم حزبی شیوعی وەك حزبێكی چەپی ماركسی تێگەیشتنی تایبەتی خۆی بۆ دەسەڵات لە ڕوانگەی ناسنامەی فكری سیاسی خۆییەوە تێگەیشتن و هەڵوێست وەردەگرێت، نەك لە ژێر كاریگەری و بیركردنەوەی كەسی یا كاردانەوە، واتە جارێكی تر تەئكید كردنەوەیە لە تێگەشتنێكی مادی بۆ تاریخ بە پێی هەڵومەرج و سروشتی ئەمڕۆی دەسەڵات لە كوردستان. هەر لەو چوارچێوەیەشدا كاتێك ماركس مێژووی مرۆڤایەتی دەبەستێتەوە بە مێژووی ململانێی چینەكان و باسی لێكەوتەكانی سروشتی هەر قۆناغێكی مێژووی دەكات لەروانگەی لێكەوتەكانی جۆری سیستەمی بونیادی ئابووری لە سەر پێكهاتەی دەسەڵات و پەیوەندییە كۆمەڵایەتییەكان. كە ئەمەش دەستنیشانكەری ناواخنی ململانێیە كۆمەڵایەتییەكانە.
لەم روانگەیەوە گۆڕانكاییەكانی دواین كۆنگرە لە ئاستی فكری و سیاسی هەنگاوێكە بۆ دەستپێوەگرتنی زیاتر بە ناسنامەی فیكری سیاسی كە بە هۆكارگەلی زۆر پێشتر بەرەو جۆرێك لە كاڵبوونەوە دەچوو، لەم وتارەدا قسەی زیاتر لەو بارەیەوە مەبەست نییە .
بابەتی دووەم پەیوەندیدارە بە سیاسەتی بەرەی راستڕەو كە لە هەموو روویەكەوە هەرێمی كوردستانی گەڕاندۆتەوە چوارگۆشەی یەكەم. بەشێكی زۆری ئەو ماف و ئازادییانەی بە تێكۆشانی جەماوەر و چەپەكان بە دەست هاتبوون پاشەكەیان پێكرا. هاووڵاتییان رووبەڕووی دۆخێكی نائومێدكەربوونەتەوە، بەهۆی پەیرەوكردنی سیاسەتی نیولیبرالیزمی سەرمایەداری كە بریتی بووە و دەبێت لە هەراجكردنی كەرتە گشتییەكان بۆ كەرتی تایبەتی و حزبی و نەهێشتن یان كەم بوونەوەی خزمەتگوزارییە سەرەتایییەكان و زیادكردن و سەپاندنی باج و سەرانە لە هاووڵاتییان لە چوارچێوەی نەهێشتنی رۆڵی حكوومەت لە ژیانی جڤاكی، كە ئەمەش هاوكاتە لەگەڵ شكستی ئۆپۆزسیۆنی هەمان سیستەم واتە ئۆپۆزسیۆنی راستڕە و ئیسلامییەكان لەماوەی رابردوو .
لە ئاستێكی تردا پرسی بوون بە بەرهەڵستكار بۆ حزبی شیوعی، دەبێت ببێتە پرسیارێكی گەورە بۆ قسەی جدی لە بارەی ئەوەی ئێمە لە چ ئێستایەكدا دەژین و بەرەو كوێ هەنگاو دەنێن. بەتایبەت بۆ ئەوانەی باوەڕییان بەوە هەیە كوردستانێكی تر لە توانادا هەیە. لەم بارەیەشەوە چەندین پرسیاری تر ئێستا ڕووبەڕوومان دەبێتەوە، وەك ئایا كاتی ئەوە نەهاتووە چەپ هەنگاو بەهەنگاو لە چوارچێوەی پرۆژەیەكی روون خۆی كۆبكاتەوە بۆ خۆتەرحكردن وەك بەدیل؟ لە باری بابەتی و زاتی ئەو كاتە نەهاتووە؟ و فیكر و میتۆدی چەپەكان، مێژوو، مەتریالی بەشەری، لە ئاست ئەوەدا نییە؟ ئەمانە تەنیا وروژاندنی چەند پرسیارێكە بۆ بیركردنەوەی زیاترمان لە داهاتوودا .
بەرهەڵستكار بوونی حزبی شیوعی جیاوازە لە سیاسەتی ئۆپۆزسیۆنی پێشوو و ئەمڕۆش، كە خۆیان وەك ئۆپۆزسیۆن راگەیاند. كاری ئۆپۆزسیۆنی بۆ هێزێكی چەپ سیاسەتی پۆپۆلیستی و خۆڵكردنە چاوی خەڵك نییە، بەڵكو دەستنیشانكردنی كێشەكان و باوەڕبوونە بە تێكۆشانی جەماوەری لە چوارچێوەی لیستێك لە داواكاری جەوهەری بۆ دابینكرنی پێداویستییەكانی خەڵك و ژیانێكی شەرەفمەندانە و هێنانەكاییەی گۆڕانكاری ڕاستەقینەیە .
كاری ئۆپۆزسیۆنی ناكرێت بچووك بكرێتەوە لە كاری پەرلەمانتاری بە بایكۆتكردنێك، دەنگ بەرزكردنەوەیەك كۆتایی پێ بهێنرێت. كاری ئۆپۆزسیۆنی جگە لە روانگە و بەرنامەی ڕوون بۆ هێزێكی چەپ ئالیەت و میكانزمی جیاوازیشە لە ئالیەت و میكانزمی بەرەی راستڕەو . كاری چەپ تەنیا رەخنەی ڕووت نییە، بەڵكو پێشكەشكردنی پرۆژەی واقعی و ئومێدبەخشە بۆ كۆمەڵگا لە چوارچێوەی كاری بونیادنەرانە .
ئێمە لە دوای راپەڕینەوە دوو جۆر لە مۆدێلی كاری چەپ دەبینین، چەپێكیان لە چوارچێوەی سیاسەتی پراگماتیكی نزیك بۆتەوە لەوەی تەسلیمی واقیع بێت لە جێگای ئەوەی بیگۆڕێت . ئەوەی تریان ئەوەندە دوور كەوتۆتەوە توانای ناسین و خوێندنەوەی واقیعی لە دەستداوە و تووشی نامۆبوون بووە لە واقیع . هەردوو مۆدێلەكە پەیوەندی بەئیشكالیەتی روئیای كاری چەپەوە هەیە. ناكرێت ڕۆڵی چەپ كورتبكرێتەوە لە پەیوەندیدا بە دەسەڵات و پارتە ڕاسترەِوەكان! جا ئەگەر چوارچێوەی ئەو پەیوەندییە كار كردن بێت لەگەڵی یا وەستانەوە و دژایەتیكردنی بێت . لە هەردوو مۆدێل چەپ پشت لە كۆمەڵگایە و روو لە دەسەڵاتە، بە مانایەكی تر لە هەردوو مۆدێلەكە چەپ دوور كەوتۆتەوە لە واقعیی كۆمەڵگا و دابڕاوە.
سەرەرای بوونی كێشە و گرفتی زۆر لە ئایدیا و لەو واقیعەشی چەپ كاری تیادەكات، لە هەموو حالەتێكدا ئەم هەنگاوەی كۆمیتەی ناوەندی فكر و كار و ئیرادەیەكی شۆڕشگێرانەی پێویستە بۆ ئەوەی لە داهاتوودا حزب وەك میكانزمێك بۆ ئامانجێگی گەورە بە ڕۆڵی مێژوویی خۆی هەڵبستێت .
