عفرین ئەو شارە كوردیەی كە لە رووی ستراتیژی و جوگرافیەوە گرنگی زۆری هەیە لە ئێستادا بۆتە جێگای چاوتێبڕینی داگیركەرانەی دەوڵەتی توركیا، بیانووش بۆ ئەو داگیركاری توركیا بریتیە لە بوونی هێزەكانی شەرڤانان لەو شارە كە توركیا بە هەڕەشەیان دەزانێت لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی خۆی.
شاری عفرین كە لە ساڵی 2014 لە چوارچێوەی ئیدارەی خۆبەڕێوەبەری وەك یەكێك لە كانتۆنەكان لە پال كانۆنەكانی جەزیرە و كۆبانێ لە لایەن یەپەگەوە ئیدارە دەدرێت، هەر ئەوشە وایكردووە كە هەمیشە ببێتە چێگای چاوتێبڕینی داگیركەرانەی دەوڵەتی توركیا.
سیاسەتی توركیا لە بەرامبەر عفرین باگراوندێكی مێژووی هەیە،توركیا هەمیشە چاوی لە داگیركرنی ئەو شارەبووە بەتایبەت دوای سالی 2014 ئەو سیاسەتی وەك بەشێك لە ماهیەتی ئەو دەوڵەتە لە داگیركاری و پەلاماردانی وڵاتانی دەورووبەری خۆی لە نموونەی ئەسكەندەروونەوە و قوبرس و باشووری كوردستان مامەڵەی لەگەڵ كراوە.
شاری عقرین كە لەسەردەمی دەسەلاتی دەولەتی عوسمانی ناوكەی لە كوردمینج دەگۆڕدرێت بۆ كورداغ و لەسەردەمی دەسەلاتی ئینتدابی فەرەنسیش لە دوای جەنگی جیهانی یەكەم بەسەر هەریەك لە توركیا و سوریا دابەش دەكرێت، بەلام دوای ڕاگەیاندنی سەربەخۆیی سوریا تەواوی ئەو شارە دەكەوێتەوە سەر سنووری جوگرافیایی ئەو دەولەتە ناوكەشی دەكرێتە عفرین.
كانتۆنی عفرین بۆ كورد لە رۆژئاوای كوردستان شوێنێكی ستراتیژیە، چونكە دەكرێت لە رێگای ئەو شارەوە رۆژئاوا بگاتە كەنارەكانی دەریایی سپی بەمەشیان خەونی لە مێژینەی كورد دێتەدی كە بۆ لەمەودوا ئەو تەوقە دەشكێت كە دوای رێكەوتنامەی سایكس بیكۆ لە لایەن (عێراق و توركیا و سوریا و ئێران) بە دەورەی دا كێراوە، لەمەیاندا دەگەینە ئەو راستیەی كە ترسی توركیا لە بوونی كورد لە ئیدارەی كانتۆنی كۆبانی ترسێكی ستراتیژیە.
ئەوەشی كە وایكردووە ترسەكە لای دەسەڵاتدارانی توركیا زیاتر بكات، بڕیاری ئیدارەی كۆشكی سپی بوو لە پڕچەككردنی هێزێكی 30 كەسی لە شەڕڤانان بە ناوی هێزی پاراستنی سنوور كە بەشی زۆری پێكهاتەی هێزەكە لە هێزەكانی سوریای دیموكرات دەبێت كە شەرڤانانی پەیەدە سەركردایەتیان دەكەن.
كۆشكی سپی بە پشت بەستن بە بڕیاری ژمارە (2254)ی نەتەوە یەكگرتووەكان دەیەوێت لەو ناوچەیە بمێنێتەوە، ئەمەشیان لەسەر زاری وەزیری دەرەویان دووپاتكرایەوە و ڕایگەیاند كە نەك هەڵەی 2011 عێراق دووبارە ناكەینەوە بگرە لەو نزیكانە ژمارەیەك دبلۆماتكاری خۆشمان ڕەوانەی ئەو ناوچەیە دەكەین .
لەبەرامبەر ئەو هەلوێستەی ئەمەریكادا، ئەردۆغان و دەسەڵاتدارانی توركیا دەڵێن:
( عفرین بەسەرسەری یەپەگە دەڕوخێنن و لە ئانوساتێكی زۆر نزیك عفرین و منبج داگیردەكەین)
جا بۆ ئەوەی بابزانین ئایا عفرین ئەو پارەوە ئاسانەیە كە بە توركیا قووت بدرێت دەبێت هاوكێشەكانی ناوچەكە بخوێنینەوە، لەسەرەوە باسمان لە هەڵوێستی ئەمەریكا كرد كە دوایین هەڵوێستیشیان لەبەرامبەر هەرەشەكانی توركیا بریتی بووە لەو هۆشیاریەی دایان بە توركیا، بەڵام جگە لە ئەمەریكا كاركتەرێكی گرنگی دەولی تریش هەیە كە ئەویش رووسیایە كە ئاسان نیە توركیا لەو كارەی حسابی بۆ نەكات، چونكە ئەو ناوچەیە بە سنووری دەسەلاتی رووسیا دەژمێردرێت.
بۆیە بەلەبەرچاوگرتنی پێگەی رووسیا لە عفرین توركیا شاندێك ڕەوانەی رووسیا دەكات كە شاندەكە لە دوو كەسایەتی گرنگی توركیا پێكدێت كە ئەوانیش (هاكان فیدان) ڕاوێژكاری میت و(خلوسی ئاكار) سەرۆك ئەركانی سوپای توركیا، ئامانجی سەردانی ئەو دووانەلە دیداریان لەگەل وەزیری بەرگری رووسیا وەرگرتنی رەزامەندی رووسیایە بۆ ئەوەی توركیا پەلاماری عفرین بدات، بەڵام رووسیا نەك هەر رەزامەندی بە توركیا نادات بەڵكوو ئەویشان هۆشداری هەلگیرسانی شەڕێكی گەورە دەداتە توركیا و لە هەمووشی گرنگتر وەزیری بەرگری رووسیا بە شاندی توركیا دەڵێت :
دەبێت ئاگاداربن كە ئەو هێزانەی ئێستا ئێوە لە عفرین دەتانەوێت پەلاماری بدەن خاوەنی چەكی دژە ئاسمانی (ستینگەرن) كە چەكێكی ئەمەریكیە.
لەمەیاندا تێدەگەین كە ئەوەی لە عفرین دەگوزەرێت پرسێكی دەولیە بۆیە عفرین نابێتە ئەو پارەوە ئاسانە كە بە توركیا قووت بدرێت .
هیوا سەید سەلیم:
